विजयादशमी/दसरा वर निबंध मराठी मध्ये :- विजयादशमी, एक प्रमुख हिंदी सण असून हा दरवर्षी ऑक्टोंबर किंवा नोव्हेंबर मध्ये साजरा केला जातो. याला दसरा म्हणून सुद्धा साजरा केला जातो. या सणाचे महत्त्व रावणाच्या वध केला त्या दिवशी भगवान श्री राम यांच्याद्वारे माता सीता यांना ती मिळाल्याबद्दल साजरा केला जातो. विजयादशमीच्या दिवशी लोक आरामणीला बघतात, ज्यामध्ये रामायणाचे प्रस्तुतीकरण केले जाते. त्यानंतर रावणाच्या पुतळ्याला जाळून दसरा बनवला जातो.दसरा आपल्याला धर्माकडून धर्माकडे जाण्याचा संदेश देतो. उत्सव आनंद, सुख आणि एकता चे महत्व समजावून सांगतो.
अशाच नवनविन माहिती साठी आमच्या Watsup ग्रूप जॉईन करा.
विजयादशमी/दसरा वर निबंध मराठी मध्ये
भारतीय उपमहाद्वीप मध्ये सर्वात महत्त्वपूर्ण आणि धार्मिक उत्साह मधून एक विजयादशमी/दसरा आहे. हा उत्सव दरवर्षी विजयादशमी किंवा दसरा म्हणून साजरा केला जातो आणि भगवान रामाचे रावणावर विजयाच्या रूपामध्ये हा उत्सव साजरा केला जातो. विजयादशमी किंवा दसरा या उत्साहाचे आयोजन स्वतः भगवान रामाच्या जीवनाचे महत्त्वपूर्ण घटना सांगण्यासाठी आणि धर्म, संस्कृती, आणि परंपरेचा महत्त्वपूर्ण हिस्सा आहे.
दसरा, हा या नावाने म्हणजे दशहरी ओळखलेल्या सणाची आपल्या भारत वर्षातील संपूर्णतः अत्यंत लोकप्रियता आहे. त्याचे मुख्य कारण म्हणजे ही हिंदू संस्कृतीतील सर्वात महत्त्वपूर्ण आणि अर्थपूर्ण सण असल्याचे, बासरी म्हणजे दस अर्थात दहा आणि हर अर्थात हरवलेले. दहाव्या दिवशी रावणाची हरवणूक केलेल्या रामाच्या विजयाचे प्रतीक म्हणजे दसरा, या लेखात, आम्ही दुसरा समजून घेण्याचा प्रयत्न करणार आहोत, त्यांच्या महत्वाचे विचार करणारा. व त्यांचा समाज आणि संस्कृतीवरून प्रभाव बद्दल चर्चा करणार आहोत.
विजयादशमी/दसरा वर निबंध मराठी मध्ये
दसरा एक अत्यंत शुभ आणि महत्त्वाचा सण आहे. हा सण किंवा उत्साह आहे. दसरा म्हणजेच दशमी, बुद्धिमत्ता चा स्मरण करणारा व अज्ञानाच्या अंधकाराला हटवणार आहे. भारतीय संस्कृतीतील एका उत्सवाचा हा अनेक वर्षांपूर्वी झाला आहे. या सणाचा मुख्य उद्देश अंधश्रद्धा मूड बुद्धी व अन्यायाच्या व्यापारावर प्रतिबंध ठरवणे आहे.
दसरा या सणाचा मुख्य उद्देश मानवांमध्ये सत्य, धर्म, न्याय, सदाचार आणि मानसिक शांतीचे वाटचाल करणे आहे. हे सण मूळतः देवीची उपस्य करण्याच्या दृष्टीने साजरे केलेले आहे. अनेक भागात लोकांच्या हृदयी प्रतिष्ठित देवीच्या प्रतिष्ठानची प्रतिमा स्थापन केली जाते आणि आकार दिले जातो. महाराष्ट्रात दसरा वेगवेगळ्या पद्धतीने साजरा केला जातो. या दिवशी आपण आपल्या घरातील घर देवतांची पूजा अर्चना करतो. लहान मुलांना नवीन वस्त्र घेऊन दिली जातात. आपली वारंवार वापर करण्यात येणारी वस्त्रांना, अस्त्र, साधने वगैरे दसऱ्यानंतर यांना साफ केले जाते.
दसऱ्याचे महत्त्व आहे की, हे आपल्याला प्रेम, आत्मविश्वास, धैर्य आणि आत्म स्वतंत्र्याच्या महत्त्वाचे प्रतिपादन करते या सणाच्या माध्यमातून, आम्ही खरोखरच्या जीवनाच्या मूल्यावर एक नवीन दृष्टिकोन विकसित होतो. एक उत्सव म्हणजे खरोखरच सदाचार, न्याय, सत्य आणि प्रेमाचे वर्णन करणारा अवसर. पुरातन तत्वाच्या दृष्टीने बघितल्यास, दसरा या सणाची उगम स्थळ भारतीय इतिहासातील वंशावली मधले आहे. देवीने राक्षसावर विजय मिळवल्यानंतर या सणाची सुरुवात झाली. त्याच्या मार्गाने, या सणाचा मुख्य उद्देश असतोच अंधश्रद्धा वर विजय. आम्ही या उत्सवाच्या माध्यमातून श्रद्धा, प्रेम, आत्मविश्वास आणि आत्मसंर्पणाच्या मूल्यावर अनुशासन किंवा प्रामुख्याने आदराच्या संवाददायक प्रवासाचे वर्णन करतो.
विजयादशमी/दसरा वर निबंध मराठी मध्ये
दसरा या भारतीय सणाचा महत्त्व विश्वासाच्या दृष्टीने विचारलेल्या पाहिल तर अगदी सरळ वाटतो. पण, त्याच्यामध्ये अनेक गहन अर्थाची कृती लपलेली असते.
दुसरा या उत्सवाची उगम स्थळ भारताच्या विविध संस्कृतीमध्ये आहे. ती आपल्या जातीय दर्जाच्या व्यक्तिमत्त्वाच्या विशिष्ट दर्शवते. या सणाच्या माध्यमातून, आम्ही समाजातील अप्रमाणिकता, अन्याय, मूड बुद्धिवाद आणि अज्ञानाच्या बांधकारावर विजय मिळवण्याचा प्रयत्न करण्यास सहायता करतो. दसरा सत्त्यावर, धर्मावर आणि न्यायावर अवलंबून चालवलेला उत्सव आहे. या सणाचा मुख्य घटना म्हणजे रामाचा शत्रू रावणावरील विजय. ज्याने एका अवधीने हातडलेल्या रामाची पत्नी सीतेची मोजणी झाली. हे उत्सव 11 दिवस साजरा केला जातो जे नवरात्रीच्या अखेरच्या दिवशी आहे.
महाराष्ट्रात, गुढीपाडव्यास नंतरची सांगतिक मोठी साजरीही दसरा असते आणि ती सुमारे 25 दिवसांच्या मोठ्या अंतराने असते. हा उत्सव सुमारे दहा दिवस चालतो, ज्याच्या दरम्यान साजरा केलेले सर्व उपक्रम अत्यंत उत्साहात व सन्मानाने साजरा केले जातात. भारतातील विविध संस्कृतीच्या सर्वत्रच दसरा वेगवेगळ्या रिती स्वरूपात साजरा केला जातो. तरीही, याच्यामुळे उद्देशात सर्वत्र सामान्यतः दिसते, महाराष्ट्रातील विविध भागात दसरा वेगवेगळ्या पद्धतीने साजरा केला जातो, प्रतापी सर्वत्रच मुख्य उद्देश सामाजिक संतुलन आणि माणसाच्या जीवनातील सुख, समृद्धी आणि समृद्धीच्या प्रार्थना असतात.
विजयादशमी/दसरा वर निबंध मराठी मध्ये
सामान्यता या सणाच्या मेळाव्यामध्ये लोकांनी त्यांच्या घरी आणणारे वस्त्रे, हिरवे पान, तथापि आपल्या जीवनात किंवा कार्यशाळेत अत्यंत महत्त्वाचे असलेले प्रत्येक साधन शास्त्रीय रीतीने पूजित केले जातात. आमची संस्कृती आणि परंपरा मी आजही स्मरण करत असलेल्या आणि पालन करणाऱ्या आणखी एक दिवसय मुख्य उत्सवामध्ये दसरा या समाजातील वर्ग विरोधी घटना मुळे घडलेल्या बियातील विरुद्ध सामर्थ देणाऱ्या उत्सव आहे.
त्यांच्या मनात आणखी महत्त्वाचे असलेले एक घटनेस स्थळ म्हणजे मानवांच्या विचारांची गच्ची वाढवणे. इतरांना पाहण्याबरोबरच ते स्वतःला उघडून टाकण्याची सामर्थ्य घेऊन आणलेले या सणांमध्ये आपल्या आत्मविशालनाची शिक्षा घेतली जाते. दसरा आपल्या अर्थाने या संस्कृतीच्या शाखेच्या उच्चतम बिंदू ने घेतलेल्या आणि आमच्या समाजातील प्रत्येक नागरिकांना समाजाच्या उत्कृष्टता हे उत्तम मान्यतांना आपल्या जीवनात वापरण्यासाठी प्रेरित केलेल्या उत्सवांप्रमाणे सजलेले आहे.
म्हणूनच महाराष्ट्रातील लोकांनी अत्यंत मोठ्या उत्साहाने आणि सन्मानाने हा साजरा केला आहे. या उत्सवाच्या माध्यमातून आपण सर्वांना आपल्या समाजाच्या, पृथ्वीच्या आणि माणसांच्या मूल्यांचा आदर करण्याचे महत्त्व स्मरण करण्यासाठी सामर्थ्य प्रदान करतो.
विजयादशमी/दसरा वर निबंध मराठी मध्ये
दसरा किंवा विजयादशमीच्या सण असल्यावर सत्याचा विजय म्हणून साजरा करतात. हा सण भारतीय संस्कृतीचा वीर उपासक, शौर्याचा उपासक आहे. अश्विन शुक्ल दशमीला साजरा केला जाणारा दसरा म्हणजे आई किंवा शस्त्रपूजा हिंदूचा मुख्य सन आहे. माणसाच्या आणि समाजाच्या रक्तात शौर्य प्रकट व्हावा म्हणून दसऱ्याचा सण साजरा केला जातो.
भगवान रामाने या दिवशी रावणाचा वध केला होता. या सणाला रस्त्यावर सत्याचा विजय म्हणून साजरा केला जातो. म्हणून या दशमीला विजया दशमीच्या नावाने ओळखतात. दसरा किंवा विजयादशमी सण मोठ्या थाटामाटाने दणक्यात साजरा केला जातो. दसरा वर्षाच्या तीन सर्वात शुभमुहूर्तापैकी एक आहे. इतर दोन आहेत चैत्र शुक्लची आणि कार्तिक शुक्ल ची प्रतिपदा. या दिवशी लोक नवीन काम सुरू करतात. या दिवशी शस्त्राची आणि वाहनांची पूजा करतात.
प्राचीन काळात राज्या या दिवशी विजेची इच्छा करून आणि त्यासाठी देवाकडे प्रार्थना करून युद्ध यात्रेसाठी जात असते. दसऱ्याचा सण दहा प्रकार पाप, काम, क्रोध, मोह, मद, मत्सर, अहंकार, आळस, हिंसा आणि चोरी यासारख्या अवगुणांना सोडण्यास प्रवृत्त करते.
विजयादशमी/दसरा वर निबंध मराठी मध्ये
दशहरा शब्दाची निर्मिती –दशहरा किंवा दसरा हा शब्द दश आणि अहं शब्दापासून बनला आहे. दसरा सणाच्या उत्पत्तीच्या विषयी बऱ्याच अध्यायिका आहेत. काहींच्या मतानुसार हा सण शेतीचा सण आहे. दसऱ्याच्या सणाला सांस्कृतिक पैलू देखील आहे.
भारत हा एक कृषी प्रधान म्हणजे शेतकऱ्यांचा देश आहे. शेतकरी आपल्या शेतात पीक पेरून धान्यरूपी धनाला आपल्या घरात घेऊन येतो त्यावेळी त्याच्या उत्साहाला आणि आनंदाला पारावर नसतो. या आनंदाच्या प्रसंगी तो देवाची कृपा समजतो आणि त्याचा साक्षात्कार करण्याची त्याला आवडतो त्याची उपासना करतो. तर काही लोकांच्या मते हे रणयात्रेचे प्रतीक आहे, कारण या वेळी पावसाळा संपतो, नदीचा पूर देखील शांत होतो, धान्य साठवून ठेवले जाते.
या सणाच्या संबंध नवरात्राची देखील आहे. कारण नवरात्राच्या नंतरच हा सण साजरा करतात आणि या सणांमध्ये महिषासुराच्या विरोधात देवी आईच्या धाडसी कार्याचा उल्लेख देखील मिळतो. दसरा किंवा विजयादशमी नवरात्राच्या नंतर दहाव्या दिवशी साजरा करतात. त्या दिवशी रामाने रावणाचा वध केला होता.
राम आणि रावणाचे युद्ध –रावणाने माता सीतेला करून लंकेत नेले. भगवान राम हे युद्धाची देवी आई दुर्गेचे भक्त होते त्यांनी युद्धाच्या काळात पहिल्या नऊ दिवसापर्यंत आई दुर्गेची पूजा केली आणि दहाव्या दिवशी दुष्ट रावणाचा संहार केला म्हणून विजयादशमी एक महत्त्वाचा दिवस आहे. रामाचे विजयाचे प्रतीक म्हणून या सणाला विजयादशमी म्हणतात.
दसऱ्याच्या सणावर भरती जत्रा – दसऱ्याचा सण मोठा जल्लोषात साजरा करण्यासाठी जागोजागी मोठ्या जत्रा भरतात. याचा आनंद लुटण्यासाठी लोक आपल्या मित्र आणि कुटुंबासह येतात आणि मोकळ्या आकाशाखाली जत्र्यांचा पुरेपूर आनंद घेतात. त्याचबरोबर खाण्याच्या पदार्थाचा भांडार असतो.
रामलीला आणि रावण वध – या काळात बऱ्याच ठिकाणी रामलीला देखील आयोजित करतात. रावणाचा मोठा पुतळा बनवून त्याला पेटवतात. दसरा किंवा विजयादशमी भगवान रामाच्या विजयाच्या रूपात साजरा करा किंवा दुर्गा पूजेच्या रुपात, दोन्ही रूपात हा सण शक्ती पूजा, शस्त्र पूजा, आनंदाचा आणि विजयाचा सण आहे. रामलीला मध्ये जागोजागी रावण वध करतात.
शक्तीच्या प्रतीकांचा सण -शक्तीच्या उपासनेचा हा सण शारदीय नवरात्र पासून ते नवमीपर्यंत नऊ तारखा, नव नक्षत्र, नऊ शक्तीच्या भक्ती सह सनातन काळापासून साजरा केला जात आहे. या निमित्ताने लोक नवरात्राच्या नऊ दिवस जगदंबेची वेगवेगळ्या रूपांची उपासना करून सामर्थ्यवान राहण्याची इच्छा करतात. भारतीय संस्कृती नेहमीच शौर्य आणि वीरताची समर्थक आहे. दसऱ्याचा सण देखील शक्तीच्या प्रतीक म्हणून साजरा केला जाणारा सण आहे.